Na jarenlang niet tentoon gesteld te hebben in België, is ze terug van weggeweest met haar expo ‘Sculptures & Drawings 2000-2014’ in het S.M.A.K. in Gent.
Museumnacht, het uitgelezen moment om op het gemak een bezoekje te brengen aan het S.M.A.K., NOT! En al zeker niet de beste avond om de expo van Berlinde Debruyckere te aanschouwen, die enige sereniteit van de bezoeker vraagt. Toch was het interessant om de aanwezigen rondom mij met gemengde gevoelens de sculpturen te zien bestuderen.
De tentoonstelling toont geen chronologisch overzicht van haar werken van 2000 tot nu, zoals de titel van haar expo zou doen vermoeden, maar je baant je een weg langs haar tekeningen, installaties en de verschillende sculpturen.
De eyecatcher van deze solo expo is het werk ‘Kreupelhout – Cripplewoord’, een reuzegrote installatie vervaardigd uit was, doeken, touw en allerhande ander materiaal. Dit werk was eveneens te bezichtigen in het Belgisch Paviljoen op de Biënnale van Venetië in 2013.
Een indrukwekkende omgevallen boomstronk met een massa aan tere takken liggen er bij als een geveld wezenloos lichaam. Door de aanwezigheid van de roze kleur op de lichtgrijze was wordt een idee gecreëerd van bebloede botten met littekens, bewegingloos en neergeslagen op de grond. Hierdoor stelt Berlinde een verstoten, gebroken en kwetsbaar lichaam voor en visualiseert ze de pijn die de massa voelt. Ze laat het werk rusten op een bed van zachte kussens en omzwachteld de massa als ondersteuning. Een troostend gebaar, dat de artieste via haar werken wenst te uiten in deze tijden van crisis en geweld.
Het werk ‘Actaeon’ verwijst naar de mythe van Actaeon, een jager die verscheurd werd door zijn eigen jachthonden, nadat hij door Diana, de godin van de jacht, omgevormd werd tot een hert omdat hij haar naakt had gezien. Hier stelt de kunstenares een compositie samen waarbij geweien als het ware als een brandstapel liggen. Tussen de geweien door ligt een dekentje, opnieuw een troostend gebaar, één van Berlindes grootste betrachtingen.
Naar aanleiding van deze installatie creëerde de Portugese danser Romeu Runa de performance ‘Romeu My Deer’, die in oktober in het S.M.A.K. werd opgevoerd. De performance wordt herhaald op 10 en 11 januari, telkens om 19u ’s avonds.
‘Her sculptures explore life and death – death in life, life in death, life before life, death before death – in the most intimate and most disturbing way. They bring illumination, but the illumination is as dark as it is profound.’ J.M. Coetzee
De tentoonstelling loopt nog tot 15 februari 2015 in het S.M.A.K. in Gent.
Download de expogids hier.